Πως θα φωτογράφιζε η Βούλα Παπαϊωάννου τον εκπρόσωπο του Ισραηλινού στρατού?
Ξέρω τι σκέφτεται η κυρία της φωτογραφίας. Τουλάχιστον στα δικά μου μάτια είναι ξεκάθαρο.
Αυτή η γυναίκα φεύγει από τον τόπο της, μαζί με τα ορφανά εβραιόπουλα που σώθηκαν κρυμμένα στα σπίτια των χριστιανών γειτόνων τους. Οι γονείς τους χάθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Καραβιές παιδιών που δεν είχαν κανέναν πια εδώ και έφευγαν για μια νέα πατρίδα υιοθετημένα από εβραϊκές οικογένειες της Παλαιστίνης. Η φωτογράφος Βούλα Παπαϊωάννου ήταν εκεί, στον Πειραιά, στα καράβια. Αν βρει κανείς τις φωτογραφίες αυτών των παιδιών, θα δει ότι έμοιαζαν χαρούμενα. Ίσως προς στιγμή να είχαν ξεχάσει την απώλεια των γονιών τους και να σκέφτονταν σαν μεγάλη παρέα την νέα μεγάλη περιπέτεια!
Η γηραιά κυρία όμως όχι. Είμαι σίγουρος ότι η απώλεια της πατρίδας της, δεν είναι το μόνο που την απασχολεί. Που πάει ένας άνθρωπος σε αυτή την ηλικία, τι νέα ζωή να αρχίσει και τι όρεξη να έχει για αυτή? Σπανίως άνθρωποι αυτής της ηλικίας έχουν όρεξη για το καινούριο. Είναι η ηλικία που έχεις κατασταλάξει και το μόνο που θέλεις είναι να απολαύσεις όσο έχει απομείνει. Αυτή η κυρία φεύγει από έναν τόπο που δεν την χωρούσε πια, για έναν άλλο που είναι αμφίβολο αν θα την χωρέσει. Από έναν τόπο που οι γείτονες ήταν φιλικοί και οι θεσμοί εχθρικοί σε ένα τόπο όπου οι θεσμοί είναι φιλικοί και οι γείτονες εχθρικοί. Όχι και μεγάλη διαφορά.
Παρακολουθούσα χθές τον εκπρόσωπο του Ισραηλινού Στρατού να κάνει δηλώσεις για την χθεσινή σφαγή. Ήταν ένας νέος άνθρωπος που μιλούσε άψογα ελληνικά και προσπαθούσε (με μεγάλη ευγένεια είναι αλήθεια) να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα. Υποθέτω θα έπρεπε να εξοργιστώ. Έχω βαρεθεί όμως να εξοργίζομαι, κουράστηκα. Απεναντίας σαν λοβοτομημένος και με ένα διαστρεμμένο ενδιαφέρον, χάρηκα που άκουγα λόγια να βγαίνουν από το στόμα του, στην δική μου γλώσσα! Κοίτα να δεις, ένας ισραηλίτης ελληνικής καταγωγής, έλληνας, σαν και εμένα! Πόσοι άλλοι ισραηλίτες θα ζουν εκεί, που θα είναι ρουμανιώτες, σεφαραδίτες ή οτιδήποτε άλλο, απόγονοι εβραίων της Ευρώπης? Ευρωπαϊκής αισθητικής άνθρωποι, που θα μοιάζουν με εμάς, θα μιλούν την γλώσσα μας και που είμαι σίγουρος πως θα έχουμε τόσα κοινά. Άνθρωποι που έχουν φτιάξει ένα ευρωπαϊκό σπίτι, αφήνοντας όμως δίπλα από την εξώπορτα τους τον τρίτο κόσμο. Έτσι μου το είχε περιγράψει το καλοκαίρι μια εβραία αγγλίδα που η οικογένεια της κρατούσε από την Ουκρανία και την Αφρική. Είχε πάει να βρει της ρίζες της στο Ισραήλ και αυτό ήταν που της έκανε την μεγαλύτερη εντύπωση. Υπήρχε μου έλεγε, ανασφάλεια αλλά και δομές, άνθρωποι, δουλειά, διασκέδαση, σπορ, παραλία και ακριβώς απέξω τρίτος κόσμος!
Ακούω ότι το όνειρο των φανατικών μιλιταριστών του Ισραήλ είναι να φτιάξουν μια «ζώνη ασφαλείας» γύρω από την χώρα. Με λίγα λόγια να εξοντώσουν τα πάντα σε μια μικρή απόσταση γύρω από το κράτος, να ωθήσουν τους εχθρούς σε μια απόσταση ασφαλείας ώστε να μην κινδυνεύουν! Πόσο ανόητος πρέπει να είναι κάποιος ώστε να νομίζει ότι το μίσος και ο βούρδουλας θα κρατήσει τους εξαθλιωμένους μακριά? Πόσο ασφαλής μπορείς να είσαι και για πόσο, στηριζόμενος στα όπλα? Πόσο ελεύθερος, όταν όλοι οι γείτονες σου είναι εξαθλιωμένοι, όση απόσταση και αν έχεις κρατήσει από αυτούς?
Ποιος ξέρει, μπορεί ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού να είναι δισέγγονος της κυρίας της φωτογραφίας. Νομίζω όμως ότι υπάρχει κάτι που εκείνη έχει καταλάβει, ενώ αυτός όχι.